"Przeciw szczęściu" – Książka, która rzuca wyzwanie kultowi szczęścia

 

W czasach, w których idea szczęścia jest wszechobecna, a społeczeństwa na całym świecie próbują znaleźć receptę na trwałe poczucie dobrostanu, grupa wybitnych filozofów i naukowców postanowiła zakwestionować tę powszechną tendencję. Autorzy książki „Przeciw szczęściu” analizują współczesną obsesję na punkcie szczęścia, podkreślając jej wady i szkodliwość. Książka nie tylko dekonstruuje mit uniwersalnej, łatwo dostępnej szczęśliwości, ale także rzuca wyzwanie uproszczonemu podejściu do ludzkich emocji.

Krytyka kultury szczęścia – nowa filozofia zrównoważonego dobrostanu

Zdaniem autorów książki współczesna kultura szczęścia doprowadziła do uproszczonego, indywidualistycznego podejścia do ludzkiego życia. Owen Flanagan zwraca uwagę na to, że współczesne rozumienie szczęścia jest zbyt wąskie i często ignoruje trudniejsze, ale równie ważne aspekty egzystencji, takie jak cierpienie, ból czy żal. „Obsesja na punkcie szczęścia przekształciła nas w społeczeństwo, które stawia na uniknięcie negatywnych emocji za wszelką cenę, co paradoksalnie może prowadzić do większego cierpienia”.

Dążenie do nieustannego poczucia szczęścia często powoduje presję, której ludzie nie są w stanie sprostać. „Ludzie są zmuszani do udawania, że są szczęśliwi, nawet wtedy, gdy rzeczywistość ich życia tego nie odzwierciedla” – podkreśla Joseph LeDoux. Według autorów, takie podejście tworzy fałszywe oczekiwania i zniekształca naszą zdolność do radzenia sobie z naturalnymi trudnościami życia.

Szczęście a nierówność – perspektywa społeczna i filozoficzna

W książce znajdziemy dogłębną analizę nierówności społecznych, które wynikają z komercjalizacji szczęścia. Michele Moody-Adams zwraca uwagę na to, że współczesne rozumienie szczęścia często jest zarezerwowane dla uprzywilejowanych grup społecznych. „Kultura szczęścia jest narzędziem, które może wzmacniać nierówności społeczne, ponieważ nie uwzględnia strukturalnych przeszkód, które uniemożliwiają niektórym grupom społecznym osiągnięcie szczęścia w takiej formie, jaką narzuca im współczesna retoryka” – mówi Moody-Adams w wywiadzie dla New York Review of Books.

Autorzy książki argumentują, że obecna obsesja na punkcie szczęścia maskuje głębsze problemy społeczne, takie jak nierówności ekonomiczne, systemowe wykluczenie i brak dostępu do podstawowych zasobów. Batja Mesquita podkreśla, że kulturowe normy szczęścia są zakorzenione w zachodnich koncepcjach jednostkowego dobrostanu, które niekoniecznie pasują do innych kultur. „Szczęście w wielu kulturach jest definiowane przez relacje społeczne i poczucie przynależności, a nie przez indywidualne osiągnięcia” – pisze Mesquita, odnosząc się do badań nad międzykulturową percepcją emocji.

Rola negatywnych emocji 

Współczesna kultura szczęścia ignoruje wartość smutku, gniewu czy żalu, które mogą być równie konstruktywne jak pozytywne emocje. „Smutek i cierpienie są naturalną częścią ludzkiego życia, a ich unikanie może prowadzić do większego dyskomfortu emocjonalnego w przyszłości” – twierdzi Daniel M. Haybron. Autorzy książki dowodzą, że emocje takie jak smutek czy lęk mogą być źródłem wzrostu i refleksji. Anna Sun podkreśla, że w wielu wschodnich tradycjach filozoficznych emocje te są traktowane jako integralna część procesu osiągania równowagi życiowej. „W filozofiach azjatyckich emocje takie jak smutek są uznawane za nieodłączną część życia, a ich zrozumienie jest kluczowe do osiągnięcia wewnętrznej harmonii” – mówi Anna Sun. 

Znaczenie filozofii politycznej w debacie o szczęściu

Książka prezentuje bardzo ciekawe spojrzenie na filozofię polityczną w kontekście szczęścia. Yolonda Y. Wilson analizuje, w jaki sposób współczesne państwa kształtują politykę publiczną opartą na idei maksymalizacji szczęścia obywateli, co może prowadzić do pominięcia innych, równie istotnych wartości, takich jak sprawiedliwość czy równość. „Współczesne państwa coraz częściej posługują się wskaźnikami szczęścia jako miarą sukcesu, co może prowadzić do marginalizacji grup, które nie spełniają norm szczęśliwości” – mówi Wilson.

Wilson argumentuje, że polityka publiczna oparta na idei szczęścia może być narzędziem do tłumienia społecznego niezadowolenia i ignorowania strukturalnych problemów, które uniemożliwiają równy dostęp do dobrostanu. Autorzy podkreślają, że współczesne społeczeństwa powinny dążyć do zrównoważonego modelu, w którym szczęście nie jest celem samym w sobie, ale elementem bardziej złożonego obrazu dobrostanu społecznego.

Przyszłość debaty o szczęściu

Książka „Przeciw szczęściu” nie tylko rzuca wyzwanie popularnym ideom, ale także otwiera nowe perspektywy na temat tego, co to znaczy prowadzić satysfakcjonujące życie. Współautorzy oferują różnorodne podejścia do tematu, bazując na swoich badaniach z zakresu filozofii, psychologii, neuronauki i socjologii. Wspólnym mianownikiem jest jednak przekonanie, że szczęście nie powinno być jedynym celem życia, a jego kult może prowadzić do pominięcia innych, równie istotnych wartości. „Szczęście jest ważne, ale jego obsesyjne poszukiwanie prowadzi do zniekształcenia naszego rozumienia tego, co znaczy być człowiekiem. To, czego potrzebujemy, to bardziej zrównoważona filozofia życia, która pozwoli nam akceptować zarówno radości, jak i trudności życia codziennego” - podsumowuje Owen Flanagan w wywiadzie dla Philosophy Now.

To niezwykle ciekawa książka, jaką będę niebawem czytała, a jeśli i wy jesteście zainteresowani jej lekturą to do 31 października na hasło SUBIEKTYWNIE otrzymacie rabat -25% na całą ofertę dostępną na https://ksiegarnia.pwn.pl/ bez audiobooków. Rabat nie łączy się z innymi ofertami.

Współpraca reklamowa z Wydawnictwem PWN.