"Ci ludzie zasługują na to, by pokazać ich losy szerszemu odbiorcy". Aneta Krasińska o swojej książce pt. "Nauczycielka z getta. Wciąż pod wiatr".

 

Jakimi wartościami kieruje się ktoś, dla kogo ludzkie życie nic nie znaczy? Takim, otwierającym pytaniem chciałabym was zachęcić do przeczytania mojej rozmowy z Anetą Krasińską, którą wypytałam o jej nowe książkowe dziecko, czyli "Nauczycielkę z getta. Wciąż pod wiatr". 

Recenzja książki "Nauczycielka z getta. Wciąż pod wiatr" - KLIK    

Aneta Krasińska to z wykształcenia humanistka, a z zamiłowania ogrodniczka, podróżniczka i miłośniczka sztuk wszelakich. Zadebiutowała prozatorsko w 2015 r. książką pt. "Finezja uczuć". Obecnie posiada w swoim pisarskim dorobku kilkanaście powieści. Wraz z córką, synem i mężem mieszka w małej mazowieckiej wsi. "Wciąż pod wiatr" to kontynuacja książki "Nauczycielka z getta".

Wioleta Sadowska: Zdecydowałaś się „wejść” do getta. Czy najtrudniejszy był ten pierwszy krok, czy może jednak ostatni?

Aneta Krasińska: Ani pierwszy krok, ani ostatni nie należały do łatwych. Początkowo musiałam stworzyć wiarygodną historię w oparciu o fakty. Później na tyle rozbudować tło i wydarzenia, żeby Czytelnik zechciał ze mną pozostać. A koniec… Wcale nie należał do łatwych i przyjemnych, bo zależało mi na tym, żeby książka pozostawiła po sobie emocje i zmusiła czytelnika do refleksji nad wojną i życiem ludzkim. 

Wioleta Sadowska: Podkreślasz, że jesteś bardzo dumna z "Nauczycielki z getta. Wciąż pod wiatr", bo według ciebie jest jeszcze ciekawsza niż część pierwsza. Pod jakim względem?

Aneta Krasińska: Mam wrażenie, że udało mi się przelać na karty jeszcze więcej emocji i sprawić, że bohaterowie niemal ożyli, a wydarzenia pokazują ich skomplikowane osobowości i trudności na jakie napotykają w swojej codzienności. 

Wioleta Sadowska: Dlaczego zdecydowałaś się na osadzenie akcji powieści w Łodzi?

Aneta Krasińska: W Łodzi studiowałam i zawsze mi się podobał jej klimat. Niesamowita architektura już wtedy robiła na mnie wrażenie, a teraz, gdy coraz więcej kamienic i budynków jest odrestaurowanych, to wrażenie jest jeszcze większe. Gdy zaczęłam się zagłębiać w historię miasta, okazało się, że porwała mnie historia getta, a fakt, że tak mało się o nim mówi i pisze dosłownie wprawił mnie w osłupienie. Pomyślałam, że ci ludzie zasługują na to, by pokazać ich losy szerszemu odbiorcy. 

Wioleta Sadowska: Jak trudne według ciebie było życie ludzi izolowanych w getcie od pozostałych?

Aneta Krasińska: Dla mnie to życie jest niewyobrażalne. Codzienna walka o żywność, ciężka praca bez względu na to, czy masz siłę i zdrowie oraz brak pewności, że jutro też przyjdzie dzień, jest czymś niewyobrażalnym i wymagającym nie lada determinacji. Ci ludzie nie wiedzieli, co się dzieje za drutami i jak długo potrwa ich gehenna. 

Wioleta Sadowska: Czy w takich warunkach można w ogóle myśleć o miłości, jak robi to Laura?

Aneta Krasińska: Na pewno nie jest to łatwe i najważniejsze, ale miłość, ciepło rodzinne i wsparcie daje siłę do tego, by się nie poddać. Potrzeba bliskości łączy ludzi nawet w najtrudniejszych momentach życia. 

Wioleta Sadowska: Czy przy tworzeniu historii Laury, zastanawiałaś się czasami ile człowiek jest w stanie znieść i poświęcić dla miłości oraz czy są jakieś granice?

Aneta Krasińska: Laura wchodząc do getta, nie wiedziała, jak będzie wyglądało jej życie. Zaakceptowała rzeczywistość, w której się znalazła, bo najważniejsze było dla niej to, że jest z bliskimi. Zrobiła to z miłości do Dawida, a później starała się zrobić wszystko, by ich rodzina przetrwała. Znosiła trudy, wierząc, że uda im się odzyskać wolność.

Wioleta Sadowska: Franc Wagner to postać będąca doskonałym przykładem tego, że człowiek to niezwykle złożona psychologicznie istota. Niemiecki oficer i jego relacja z Laurą wzbudzają bowiem szeroko zakrojoną refleksję w temacie ludzkiej natury. Jak tworzyło ci się tę postać?

Aneta Krasińska: To bardzo ciekawa i skomplikowana postać, ale bardzo chciałam pokazać ludzkie dylematy, bo z jednej strony do głosu dochodzi poczucie obowiązku wobec ojczyzny, a z drugiej pojawiają się uczucia, które świadczą o tym, że niełatwo żyć bez miłości i zrozumienia. Największą trudnością bywa pogodzenie tych dwóch światów. 

Wioleta Sadowska: Wplatanie fikcyjnych wątków pomiędzy prawdziwe wydarzenia historyczne to ekscytujące, ale także bardzo odpowiedzialne zajęcie. Jak zachować w tej płaszczyźnie tak potrzebną równowagę?

Aneta Krasińska: Tego właśnie obawiałam się najbardziej. Ta równowaga między fikcją i prawdą historyczną musi być na tyle wyważona, żeby Czytelnik nie czuł się oszukany, a jednocześnie otrzymał sporą porcję wiedzy, która może go zachęcić do samodzielnych poszukiwań. A wiem, że tak właśnie się dzieje. Czytelnicy piszą do mnie z pytaniem, z jakich źródeł korzystałam, pisząc powieści. To bardzo mnie cieszy, bo daje mi poczucie, że zdołałam dobrze wykonać swoje założenie, z którym pisałam książki. 

Wioleta Sadowska: Jesteś pisarką, dla której ważne są emocje. Jakich więc emocji możemy spodziewać się po lekturze „Nauczycielki z getta. Wciąż pod wiatr”?

Aneta Krasińska: Myślę, że tych emocji będzie cała paleta: od dumy, smutku i strachu po zaskoczenie, a czasem złość i zażenowanie. 

Wioleta Sadowska: Czy dzięki „Nauczycielce z getta” pokazałaś swoje nowe pisarskie oblicze?

Aneta Krasińska: Mam taką nadzieję. Początkowo nie byłam pewna, czy w ogóle uda mi się napisać powieść z historią w tle, ale dzisiaj cieszę się, że otrzymałam wsparcie od Edyty Świętek i ostatecznie nie zarzuciłam pomysłu, a powieść rozrosła się i powstały dwie części o wyjątkowych wydarzeniach w łódzkim getcie. 

Wioleta Sadowska: Nie mogę nie zapytać cię o przekąskę z lilaka na jaką prosty przepis można znaleźć w twojej książce, a który zaskoczy niejednego czytelnika. Gdzie znalazłaś ten przepis?

Aneta Krasińska: To przepis zasłyszany od babci mojego męża, a i moja mama opowiadała mi o takich „tanich” daniach, które wyśmienicie smakują, a teraz nie mamy o nich pojęcia. 

Wioleta Sadowska: Książka kończy się w otwarty sposób – czy jest szansa na to, że poznamy dalsze losy bohaterów?

Aneta Krasińska: Oczywiście, nie zostawiłabym tak moich Czytelników. Już wiosną przyszłego roku Czytelnicy będą mogli poznać dalszy ciąg. Powstała kontynuacja, czyli ciąg dalszy po kilkudziesięciu latach, w którym wyjaśnią się dalsze losy naszych bohaterów. 

Wioleta Sadowska: Cudowna wiadomość. Czym jest zainicjowana przez ciebie akcja #PożyczPrzeczytajPoleć?

Aneta Krasińska: Okazuje się, że rozmów o książkach i promocji czytelnictwa nigdy zbyt dużo, dlatego wpadłam na pomysł akcji pod hasłem #PożyczPrzeczytajPoleć skierowanej do Czytelników wypożyczających książki z biblioteki. Zakup książek dla niektórych jest bardzo dużym wydatkiem, a dzięki dobrze zaopatrzonym bibliotekom Czytelnicy mają dostęp do nowości. Czytają legalnie i mogą przyczynić się do tego, że książka zostanie kupiona przez innych np.: na prezent. Autorzy zarabiają, gdy książkę ktoś kupi, a im więcej opinii o powieści, tym większe prawdopodobieństwo, że wybór będzie trafiony. 

Zachęcam więc do wypożyczania książek, czytania ich, a później po przeczytaniu do dzielenia się emocjami w formie kilku zdań zamieszczonych w sieci na stronach księgarń internetowych czy portali czytelniczych. 

W ten sposób każdy Czytelnik może promować akcję i sprawić przyjemność swoim ulubionym autorom. 

Wioleta Sadowska: Świetnie, że wpadłaś na taki pomysł. Co na koniec naszej rozmowy chciałabyś przekazać czytelnikom Subiektywnie o książkach?

Aneta Krasińska: Kochani, czytajcie powieści, bo często to dzięki nim możecie się przenieść do miejsc, w których nigdy byście się nie znaleźli, albo poznacie wydarzenia, o których nie usłyszycie w szkole. A później podzielcie się swoimi odczuciami i zachęćcie innych do sięgnięcia po tę książkę.  

Anecie Krasińskiej udało się w swojej książce zestawić ze sobą dwa światy, czyli okrutne czasy II wojny światowej z mocą miłości, przyjaźni i rodzinnych więzi. To opowieść niosąca nadzieję, ale jednocześnie trudna, bo obciążona dużym ładunkiem emocjonalnym. Przeczytajcie koniecznie!

Wywiad został opublikowany w ramach współpracy z Wydawnictwem Jaguar.