Wściekła skóra – Agnieszka Miklis

 Książka wydana pod patronatem medialnym Subiektywnie o książkach

"Co śmierdzi, nie będzie pachnieć, chyba że zrówna się to z ziemią. Któż jednak zdoła zrównać z ziemią ZŁO? Nikt".

Po przeczytaniu tej książki stwierdzam z pełną stanowczością, że nikt z nas nie jest zupełnie normalny. Zastanawiam się nawet nad tym, czy istnieje definicja normalności jako takiej. Agnieszka Miklis zaprosiła mnie bowiem do świata pełnego wewnętrznych demonów, skrywanych traum i ludzkich żądz, gdzie każdy skrywa swoje różne oblicza.

Agnieszka Miklis to urodzona w 1974 r. w Tarnowskich Górach, absolwentka filologii polskiej, której doświadczenie zawodowe jest dość różnorodne – od szlifowania srebra do pracy za granicą. Autorka mieszka obecnie pod Wrocławiem. "Wściekła skóra" to jej debiut literacki wydany po raz pierwszy w 2013 r., za który otrzymała nagrodę WARTO – Wrocławskie Artystyczne Odkrycie – przyznawaną przez "Gazetę Wyborczą"..

Roswita Rein to samotna trzydziestolatka, która po perturbacjach w domu rodzinnym, wyjeżdża w celach zarobkowych do Holandii, do ośrodka Noord Riesen dla gastarbeiterów z Polski. Bohaterka zaprzyjaźnia się tam z Tanią Konecki, która pewnego dnia znika bez śladu. Roswita postanawia odnaleźć kobietę, co przyczynia się do poznania przez nią wielu sekretów okolicznych mieszkańców. Sekretów, które przynoszą ze sobą wielkie niebezpieczeństwo dla niej samej.

"Wściekła skóra" to książka, którą trudno zaklasyfikować do jednego gatunku, dlatego też w jej fabule odnajdą się czytelnicy lubiący mieszankę kilku konwencji. Autorka stworzyła bowiem historię będącą połączeniem zarówno thrillera, jaki i psychologicznej powieści obyczajowej. Wszystkie te warstwy, czyli mroczny, duszący klimat, zbrodnia i rozbudowana psychologia postaci, połączone ze sobą, stworzyły wielowymiarową powieść, którą można analizować na kilku płaszczyznach.

Ośrodek Noord Riesen to takie mikro piekiełko, pełne wszelkiego rodzaju plugastwa, którego mroczny klimat wyczuwa się w miarę rozwoju toku akcji. Jest tu bowiem rozpusta, przestępczość, zdemoralizowanie, a także choroby umysłowe i zboczenia. Wiele tego na niewielkim kawałku ziemi, więc atmosfera tej historii zagęszcza się ze strony na stronę, prowadząc do nieuniknionego finału. Wiele jest w tej książce zła pochodzącego z zewnątrz, jak i z wewnątrz. Zła w czystej postaci, które jątrzy i potrafi zainfekować najtwardszą duszę.

Agnieszka Miklis po mistrzowsku kreuje portrety psychologiczne głównych bohaterów, a jej orężem jest wielotorowa narracja, ukazująca przeróżne strony ludzkiej psychiki. Jest tu bowiem Roswita ze swoim wycofaniem i swoistą przemianą. Jest Tania płacąca ogromną cenę ze chwile wolności. Jest także Erika z demonami, które niszczą jej duszę. I jest Peter, który w końcu czuje, że żyje. Cała plejada postaci pierwszoplanowych i drugoplanowych to istna mozaika ludzkich patologii, których nie chce się poznawać. Ale czytając tę książkę, nie sposób od nich uciec.

Ciekawym jest na pewno ukazanie przez autorkę świata polskich gastarbeiterów w zderzeniu z opinią, jaką Holendrzy mają o Polakach. To temat, o którym można by pisać elaboraty. Autorka pokazuje w pełni uprzedzenia, jakie wyrastają z funkcjonujących stereotypów i jak krzywdzące są wszelkie uogólnienia. Do tego wszystkiego obraz Polaków na emigracji nie przedstawia się zbytnio zachęcająco.

Wymowa tytułu debiutu Agnieszki Miklis intrygowała mnie od samego początku. Jak się okazało, "Wściekła skóra" to wielowymiarowa gra słów, której znaczenie czytelnik odnajdzie na łamach książki. Polecam tę powieść czytelnikom lubiącym obszerne tytuły, z bogatą warstwą opisową i wielopłaszczyznową fabułą.