"Dziecięce zabawy" – Tomasz Mróz

Książka wydana pod patronatem medialnym Subiektywnie o książkach

"Na policję zawsze pan możesz liczyć. Czy zabójstwa, czy sprzątanie, na wszystkim się znamy i obywatelom  pomagamy".

Proza Tomasza Mroza przyzwyczaiła mnie już do niekonwencjonalnych zabiegów fabularnych i szczypty surrealizmu. Autor, szczęśliwe bądź też nieszczęśliwie, nosi jedno z najbardziej gorących nazwisk ostatnich lat naszego polskiego, literackiego świata. I chyba musi przyzwyczaić się do faktu, że będzie to wzbudzało wiele różnych reakcji.

Tomasz Mróz to urodzony 1973 r. twórca słowa pisanego, granego i rysowanego. Czytelnikom znany jest głównie z serii powieści oraz komiksów o Komisarzu Wątrobie. 

W roku 1967 zwyrodnialec zwany "Wampirem z Kopalni" zabił trzech jedenastoletnich chłopców, twierdząc potem, że była to pomyłka. Ciała czwartej ofiary, dorosłego człowieka, nigdy nie odnaleziono. Czasy współczesne, w miasteczku zaczynają ginąć mężczyźni zamordowani w podobny sposób, jak ofiary sprzed lat. Śledztwo prowadzi Komisarz Przytuła.

Najnowsza powieść Tomasza Mroza to swoista satyra kryminalna napisana w podobnym stylu, co poprzednie książki autora. Mamy oto bowiem wiodący wątek kryminalny, który otoczony zostaje przez ironię, groteskę oraz humor sytuacyjny. To elementy, jakie charakteryzują dobrze mi znaną prozę autora, a które oczywiście spodziewałam się znaleźć  w "Dziecięcych zabawach". Tomasz Mróz znowu piętnuje określone zjawiska społeczne oraz w sposób prześmiewczy, patrzy na naszą rzeczywistość. Bardzo doceniam zarówno wykonanie, jak i efekt końcowy.

Autor przedstawia całą paletę ludzkich cech charakteru na przykładzie komisariatu, nad jakim na jakiś czas musi przejąć dowodzenie komisarz Przytuła. Znaleźć tam można także ukazane w krzywym zwierciadle niuanse funkcjonowania instytucji publicznych, które często niedofinansowane i rządzone przez ludzi z przypadku, w przedziwny sposób wypełniają swoje statutowe cele. Wielokrotnie zaśmiewałam się podczas scen ukazujących relacje, jakie łączą Przytułę z chwilowymi podwładnymi. Niektóre z nich to gotowy scenariusz do pokazania w kabarecie.

Bardzo ważnym wątkiem drugoplanowym, o którym należy wspomnieć jest mobbing wobec pracowników. Tomasz Mróz oczywiście dotyka tego tematu z humorem, jednak ten prześmiewczy obraz podszyty jest poważną refleksją nad brakiem skuteczności jakichkolwiek szkoleń i kontroli, jakie mają z definicji uchronić ludzi przed szykanami w miejscu pracy. To kolejne zjawisko społeczne, jakie autor wziął na warsztat i rozprawił się z nim na swój własny sposób.

"Dziecięce zabawy" mogą rozczarować czytelników lubujących się w powieści kryminalnej z krwi i kości, gdyż w książce tej pojawiają się pewne wątki paranormalne, a nawet element grozy. Odniesienie do czarnej magii, eliksirów i klątwy będące znaczącym elementem rozwiązania zagadki kryminalnej nie mieści się bowiem w realistycznej konwencji tego gatunku.

Wraz z przekomicznym komisarzem Przytułą próbowałam zrozumieć powiązania morderstw sprzed lat z tymi, które miały miejsce współcześnie. Pojawiło się w trakcie tej lektury mnóstwo śmiechu, zdziwienia oraz swoistej refleksji nad ludzkimi postawami. To taki kolaż kilku gatunków, pełen literackiej świeżości.