"Żywi czy martwi? Porwania ludzi w Meksyku jako narzędzie terroru" – Federico Mastrogiovanni

"Nasz kraj to bagno. Nie wiemy już, gdzie zaczyna się państwo, a kończy mafia i na odwrót".

Z pewnością większość z was słyszała o masakrze 43 studentów w Meksyku, jaka  miała miejsce w 2014 r. To wydarzenie uchyliło nieco kurtynę zasłony milczenia, jaka do tej pory sprzyjała rozwijaniu terroru w Meksyku. Czytana przeze mnie kilka lata temu zbeletryzowana książka meksykańskiej pisarki Jennifer Clement pt. "Modlitwa o lepsze dni" ukazała mi ogrom tragedii zwyczajnych ludzi zamieszkujących ten teren Ameryki Północnej. Ta publikacja natomiast pozwoliła mi spojrzeć na ten problem z nieco innej perspektywy.

Federico Mastrogiovanni to włoski dziennikarz, który od wielu lat mieszka w Meksyku. W swojej pracy zajmował się problemami społeczności indiańskich, imigrantów czy też ruchów ekologicznych. Relacjonował wydarzenia związane z zamachem stanu w Hondurasie oraz trzęsieniem ziemi na Haiti. Współpracuje z wieloma czasopismami Ameryki Południowej.

"Żywi czy martwi? Porwania ludzi w Meksyku jako narzędzie terroru" to publikacja o charakterze reportażowym dotykająca problematyki wymuszonych zaginięć ludzi w Meksyku. Książka składa się z czternastu rozdziałów ukazujących dane dotyczące tego procederu, relacje ludzi mających styczność z zaginięciami oraz forsujących mało znaną tezę dotyczącą powodów terroru.

To, co Federico Mastrogiovanni przedstawia w swoim dziennikarskim śledztwie nie mieści się w mojej głowie - jest  bowiem przerażające i w zasadzie brak mi słów na to, by to wszystko opisać. Tysiące zaginionych Meksykanów – zwykłych ludzi, którzy nie wrócili do swoich rodzin. Nie wiadomo co się z nimi dzieje. Czy padli ofiarą handlu ludźmi? Czy stali się współczesnymi niewolnikami? Czy może już nie żyją? To dziesiątki tysięcy tragedii, które przeżywają całe rodziny. Nie wyobrażam sobie mieszkać w takim miejscu, w którym każde wyjście z domu może być moim ostatnim.

Jeszcze bardziej szokująco jest jednak wtedy, gdy weźmie się pod uwagę tezę, jaką włoski dziennikarz stara się w swojej książce przeforsować. Wiemy o tym, że w Meksyku już dawno zatarła się granica pomiędzy władzą państwową, a kartelami. Wiemy, że codzienną praktyką w tym państwie są usługi policji dla mafii. Nie wiemy jednak o tym, że wymuszone zaginięcia to jeden ze skutecznych punktów polityki międzynarodowych koncernów, które poprzez eksploatację zasobów naturalnych na meksykańskich ziemiach, zarabiają miliardy dolarów. Federico Mastrogiovanni udowadnia, przywołując wiele faktów i danych, że jego teza ma rację bytu, co tym bardziej szokuje i wprawia w głębokie osłupienie.

Reportaż autora dotyka kilku płaszczyzn skupionych wokół rozwoju przestępczości w Meksyku – w książce znajdziecie bowiem zarówno relacje pojedynczych świadków, jak i dane statystyczne. Najbardziej zaskakującym było dla mnie opisanie działalności człowieka zwanego "Chago", czyli "Kucharza". Otóż przestępca ten zajmował się rozpuszczaniem ludzkich zwłok w kwasie – na swoim koncie posiadał utylizację ponad 300 ciał. Opis tego, co na miejscu jego pracy, czyli w kotłach, znaleźli policjanci jest bardzo drastyczne.

Obraz Meksyku obecnie oraz obraz przyszłości tego kraju w oparciu o tę publikację, nie zapowiada się optymistycznie. Trudno mi bowiem sobie wyobrazić, by w ciągu jednego pokolenia Meksykanie zmienili swoje nastawienie i stali się społeczeństwem obywatelskim. Przygnębiające, ale jakże prawdzie śledztwo włoskiego pisarza, dobitnie to niestety udowadnia.

Egzemplarz recenzencki otrzymany od Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.